Co będziemy dzisiaj robić? Opakowywać świat!

Tak przynajmniej twierdzi artysta o pseudonimie Christo, którego najbardziej znanym i spektakularnym dziełem było opakowanie… berlińskiego Reichstagu! Dziś przybliżymy Wam sylwetkę artysty i jego najbardziej rozpoznawalne dzieło.

Sylwetka Christo

Christo Wladimirow Jawaszew (bułg. Христо Владимиров Явашев, znany także jako Christo Javacheff), podpisujący się jako Christo, urodził się 13 czerwca 1935 r. w Gabrowie. Na początku lat 50. Rozpoczął studia na kierunkach artystycznych, najpierw w Bułgarii, potem Pradze, Wiedniu, Genewie i Paryżu, by następnie w latach 60. osiąść w Stanach Zjednoczonych. Na początki malował portrety, które stanowiły źródło jego utrzymania. Dziś Christo znany jest przede wszystkim z opakowywania olbrzymimi płachtami kolorowej folii czy materiału budynków oraz form krajobrazu.

Portrety i pierwsze opakowania

Już w okresie swojej pracy przy malowaniu portretów Christo tworzył pierwsze opakowania, owijając materiałami pudełka i butelki, na które nie było chętnych. Mieszkając w Paryżu Christo poznał Francuzkę Jeanne-Claude, urodzoną dokładnie tego samego dnia, co on. Pobrali się i jednocześnie stworzyli udany artystyczny duet. Mieszkając w Nowym Jorku zrealizowali wiele szalonych projektów.

Opakowany Reichstag w Berlinie

Jednym z najsłynniejszych dzieł artystycznej pary było opakowanie berlińskiego Reichstagu, które odbyło się we dzięki wsparciu ówczesnej przewodniczącej niemieckiego Bundestagu Rity Süssmuth i miało miejsce w 1995 roku. Wykorzystano do tego 110 tys. metrów kwadratowych srebrnej tkaniny oraz 8 tysięcy metrów niebieskich lin, którymi owinięto budynek. W realizacji tego projektu artyści skorzystali z pomocy 90 alpinistów oraz czterech wielkich dźwigów, które podniosły ogromny płat poprzetykanej aluminium tkaniny. Akcja obserwowana przez 5 milionów widzów trwała od 17 do 24 czerwca. Całe przedsięwzięcie kosztowało 5 milionów dolarów, które artysta wyłożył z własnych funduszy, nie biorąc ani centa od państwa niemieckiego.

Christo wraz z żoną Jeanne-Claude założył CVJ Corp, specyficzne przedsiębiorstwo, które sprzedaje obrazy Christo, makiety prac, kalendarze, plakaty i różne gadżety. Najtańsze dzieła można kupić już za 50 dolarów, a najdroższe nawet za milion dolarów. Takie rozwiązanie umożliwia artyście całkowitą niezależność od polityków czy fundacji. Jak sam przyznaje, pochodzi z kraju, w którym rządził represyjny reżim komunistyczny i uciekł w poszukiwaniu wolności, której nie ma zamiaru poświęcać dla czegokolwiek.

Czym jest ambalaż

Ambalaż to pojęcie, którego w kontekście prac Christo, jak i opakowań w szerokim rozumieniu, nie można pominąć. Słowo to pochodzi z języka francuskiego – emballage – i oznacza nic innego, jak właśnie opakowanie. W sztuce współczesnej pod pojęciem tym kryje się działalność oparta na opakowywaniu, okrywaniu i zasłanianiu przedmiotów, elementów architektury ora natury. Największe ambalaże tworzył i tworzy właśnie Christo, który opakowuje wybrzeża, budynki, wyspy czy wąwozy. W Polsce ambalażem zajmował się Tadeusz Kantor.